Journalist stelt vraag, maar krijgt offerte

Journalist moet betalen om antwoord te krijgen op zijn vraag

Journalisten zijn lui, leerde ik vroeger altijd. Dat gevoel kreeg ik ook een beetje toen ik het verhaal uitzocht over een journalist die als antwoord op een persvraag, een offerte kreeg van €199,20 inclusief BTW. Wat, betalen voor een antwoord op een vraag? Zijn ze helemaal gek geworden? De journalist van Der Spiegel schakelde zelfs de juridische afdeling in, toen hij de offerte ontving.

Vragen staat vrij

Vragen staat vrij, toch? Ja, maar antwoorden natuurlijk ook. De meeste bedrijven zullen vriendelijk op persvragen antwoorden. Je wil tenslotte vrienden blijven met de pers. Ze kunnen je (deels) maken breken. Maar als er erg veel persvragen komen, dan moet er iemand ingehuurd worden om die te beantwoorden: een persvoorlichter. In elk geval is er iemand veel tijd kwijt met het beantwoorden van de e-mails en telefoontjes, ook als er geen inhoudelijk antwoord kan komen. En soms is het nodig dat er meer mensen met de vraag bezig zijn, bijvoorbeeld om te voorkomen dat er onhandige uitspraken worden gedaan of omdat er informatie opgezocht moet worden. Dat kost allemaal tijd en geld. Daarom staan bedrijven niet altijd te springen om een vraag te beantwoorden. Snap ik wel. Is het handig? Hmmmm…

Der Spiegel stelde veel vragen, die niet eens over het bedrijf gingen

Een journalist van Der Spiegel stuurde 9 vragen aan een bedrijf. Hij wilde weten hoe een lid van de Raad van Toezicht van dat bedrijf zijn geld voor een borgstelling bij elkaar scharrelde. Een persoonlijke aangelegenheid, waar het bedrijf niet eens iets mee te maken heeft. Maar het bedrijf kon het best uitzoeken. Er waren wel mensen die achter de informatie konden komen. Dus hebben ze uitgerekend hoeveel tijd dat zou kosten en hoe zich dat in geld zou vertalen. Vervolgens stuurden ze een offerte met dat bedrag.

De journalist haalde er zelfs een jurist bij

De journalist was boos. Beledigd. Hij stuurde de reactie van het bedrijf door naar de juridische afdeling. Die reageerde vervolgens ook.

Het is jullie verantwoordelijkheid om te antwoorden. Als jullie geen antwoord geven, kunnen wij niet garanderen dat onze berichtgeving juist is

Daar is het bedrijf het niet mee eens. Als journalist heb je immers altijd de journalistieke verplichting om zo goed mogelijk verslag te doen. Kennelijk staat dat ook zo in de richtlijnen van de journalistiek in Duitsland. (Heb ik niet nagekeken) Bovendien: de vragen gingen niet eens over het bedrijf zelf. Hoe kan het bedrijf dan verplicht zijn om informatie te geven over zaken waar zij niet eens verantwoordelijk voor zijn?

Het was een business deal

Of, zoals het bedrijf het noemde: ‘We hebben gewoon een zakelijk aanbod gedaan’. Der Spiegel maakt elk jaar grote winst. Het is de verantwoordelijkheid van de journalist om onderzoek te doen naar het onderwerp waar ze graag over willen schrijven. Daar krijgt de journalist ook voor betaald. De journalist wilde dat werk niet zelf doen, maar wilde dat het bedrijf zijn werk deed. Prima, vond het bedrijf, maar dan betaal je ook gewoon voor onze tijd. Ze zijn tenslotte geen liefdadigheidsinstelling. Waarom zouden ze iets gratis doen voor Der Spiegel, die vervolgens met dat gratis werk weer geld gaat verdienen.

Süddeutsche Zeitung wist wel hoe het zat

Terwijl heel journalistiek Duitsland op zijn kop stond vanwege de offerte, wist Süddeutsche Zeitung wel hoe de vork in de steel zat met betrekking tot het samengeraapte geld voor die borgstelling. Der Spiegel publiceerde een onjuist artikel. Tja, die waren niet ingegaan op de offerte. Daarnaast publiceerde diezelfde journalist een artikel over de offerte. Die tijd had hij beter in zijn onderzoek naar die borgstelling kunnen stoppen. Na het foutieve artikel in Der Spiegel publiceerde Süddeutsche Zeitung namelijk artikel waarin het uitlegde hoe het wel zat en dat Der Spiegel fout zat.

Slechts een journalist heeft gevraagd wat de reden achter de offerte was

Onderzoek doen loont

Ik was er bijna ingetrapt. Toen ik las dat er bijna €200,- gevraagd was om een vraag te beantwoorden, vond ik dat vrij bijzonder. Hier had bijna een artikel gestaan dat ik wel begrijp dat ze geld willen om al die persaanvragen te beantwoorden, omdat het nu eenmaal ook veel tijd kost en je daar niet altijd een positieve publicatie voor terugkrijgt. Ik zou ook uitgelegd hebben dat ik het niet altijd even slim gevonden zou hebben. Maar dat artikel lees je nu niet. Dat komt omdat ik nieuwsgierig was naar het artikel van de journalist over de offerte. In de zoektocht naar dat artikel kwam ik echter eerst op de website van het bedrijf terecht dat de offerte stuurde. Een heerlijk, lang, passief-agressief artikel over de achtergrond van de offerte en een reactie op het artikel over de offerte.

Lees meer bij: Communicatie Online / Marseille-Kliniken / Süddeutsche