Op 1 januari 2015 gaan er nieuwe Facebook-voorwaarden in. We mensen in paniek al een verklaring op hun timeline plaatsen waarmee ze hun auteursrechten en privacy willen beschermen. Moeten we bang zijn voor deze voorwaarden en Facebook maar verlaten of kunnen we er zelf wat tegen doen?

Nieuw Facebookbeleid in 2015

De nieuwe Facebookvoorwaarden zijn eigenlijk helemaal niet zo nieuw. De aanpassingen die gedaan zijn, zijn miniem. Facebook heeft bijvoorbeeld een ‘Privacy Basics‘-beleid gemaakt, dat het makkelijker zou moeten maken om je privacy-instellingen te veranderen. Deze informatie stond eerst in de gewone voorwaarden. Veel meer dan de informatie uit de voorwaarden te halen en in een apart document zetten, heeft het bedrijf dus niet gedaan.
Daarnaast is Facebook één en ander iets specifieker gaan uitleggen en benoemen. Ook dat zijn geen nieuwe regels. Ze zijn hooguit iets opener en eerlijker geworden.

Alle Facebook-diensten

De voorwaarden zijn van toepassing op alle Facebook-diensten en bedrijven. Dus ook op Instagram en Whatsapp, die Facebook heeft overgenomen. De voorwaarden en het privacybeleid van die diensten zijn ook nog steeds van toepassing. Ook dit is allemaal niet nieuw, maar het is misschien wel goed hier bewust van te zijn.

Facebook verzamelt heel veel gegevens

Facebook verzamelt heel veel gegevens. Uiteraard van alles wat je zelf op Facebook plaatst en wat jij op Facebook allemaal doet. Maar ook wanneer iemand anders iets over jou online plaatst, zoals een foto of andere gegevens. Of wanneer een ander jou tagt in een foto of bericht. Daarnaast verzamelt Facebook gegevens van apps die je via Facebook gebruikt, bekijkt Facebook hoe je jouw apparaten, zoals je computer en telefoon gebruikt, wanneer je op Facebook ingelogd bent en bekijkt Facebook welke apparaten dit zijn. Als je locatievoorzieningen op je telefoon aanstaan bekijkt Facebook deze ook. Ben je ingelogt en ga je naar een andere website, zal Facebook jou daar volgen.

Klinkt eng? Google doet het ook!

Ga je naar een website waarop Facebook gebruikt wordt, zoals een share-button, en jij bent ingelogd op Facebook, mag Facebook jou daar ook volgen en die gegevens verzamelen. Daarnaast registreert Facebook hoe je omgaat met advertenties op Facebook en wat je vervolgens doet. Of je bijvoorbeeld de website van dat bedrijf bezoekt of daar iets koopt. Als je via Facebook iets koopt, worden je betalingsgegevens verzameld.

Hoe gebruikt Facebook deze gegevens?

Natuurlijk om de dienst te verbeteren, om beter berichten te selecteren en om advertenties beter te kunnen targetten. Facebook stelt persoonlijke gegevens niet direct beschikbaar aan adverteerders. Wel stelt Facebook een profiel op van jouw gegevens. Geanonimiseerd als het ware. Deze gegevens worden (in bulk) wel beschikbaar gesteld aan adverteerders, zodat zij kunnen bepalen aan wie advertenties worden getoond. Een adverteerder kan bijvoorbeeld aangeven aan welk geslacht, welke leeftijd, binnen welk geografisch gebied en met welke interesses de advertenties getoond worden.

Wie kan jouw gegevens zien?

Alle gegevens die openbaar zijn, zijn ook werkelijk openbaar. Iedereen kan ze zien en ze worden ook geïndexeerd door zoekmachines. Dat zijn in elk geval je naam en profielfoto. Maar als jij meer gegevens openbaar stelt, is er dus ook meer om te indexeren. Dit kun je zelf regelen bij de privacy-instellingen. Maar niet over alles heb je evenveel controle. Zo staat in de Data Policy het volgende:

“In sommige gevallen kunnen mensen met wie je deelt en communiceert, deze inhoud downloaden en opnieuw delen met anderen op en buiten onze diensten. Als je reageert op het bericht van iemand anders of iemands inhoud leuk vindt op Facebook, bepaalt die persoon wie je reactie kan zien en leuk kan vinden. Als de doelgroep van die persoon is ingesteld op openbaar, is je reactie ook openbaar.”

en

“Andere mensen kunnen onze diensten gebruiken om inhoud over je te delen met een doelgroep naar keuze. Als mensen bijvoorbeeld een foto van je delen, je noemen in een bericht of je taggen op een locatie, of informatie over je delen die je met hen hebt gedeeld.”

maar ook

“Als je iemand tagt, kunnen die persoon en zijn/haar vrienden je verslag zien, ongeacht het publiek dat je zelf hebt geselecteerd. Hetzelfde geldt voor wanneer je een tag goedkeurt die iemand anders aan je verslag toevoegt.
Denk altijd goed na voordat je iets plaatst. Net zoals wanneer je iets op internet zet of verzendt via een e-mail, kan informatie die je op Facebook deelt worden gekopieerd of verder worden gedeeld door iedereen die je informatie kan zien.”

Hoe goed je dus ook je eigen privacy-instellingen regelt, door taggen kunnen anderen jouw status-update alsnog zien. Dus ook mensen waar je eerst niet mee had willen delen.

Uiteraard kan Facebook al jouw gegevens zien. Ook als je ze op privé zet. Het is een publiek geheim dat Facebook-gegevens deelt met de NSA en het vermoeden bestaat dan de Nederlandse overheid via die weg ook weer gegevens over Nederlanders verzamelt.

Advertenties die je te zien krijgt

Facebook laat, op basis van jouw gebruik op Facebook en aan Facebook gerelateerde apps, advertenties zien die voor jou relevant zijn. Facebook doet mee aan de Digital Advertising Alliance, waardoor je zelf kunt zorgen voor een opt-out. Je krijgt dan geen advertenties meer te zien die specifiek op jou gericht zijn. Dit kan door een formulier in te vullen op YourOnlineChoises.eu. Dit is een algemene dienst, niet een die specifiek van Facebook is. Je kunt daarmee ook zorgen voor een opt-out voor andere websites en adverteerders.

Adverteren met profielfoto’s

Facebook geeft adverteerders de mogelijkheid om status-updates te sponsoren of om advertenties met ‘social context’ te combineren. Een adverteerder betaalt er dan voor een status-update bij jouw vrienden extra zichtbaar te maken. Bijvoorbeeld omdat je heel positief bent geweest over een bepaald product. Of ze tonen dat jij een bepaald bedrijf leuk vindt in een advertentie. Zo’n persoonlijke aanbeveling is heel waardevol voor adverteerders, omdat mensen een persoonlijke aanbeveling hoger waarderen dan een gewone advertentie. Facebook deed dit al en het mocht ook al, maar Facebook is hier nu meer open over.

Krijgt Facebook auteursrecht op je content?

Heb je de verklaringen gelezen die rondgingen? Mensen hoopten op die manier hun auteursrechten te beschermen. De regels van Facebook over auteursrecht zijn al jarenlang hetzelfde. Wat is er aan de hand?

Op het moment dat je een Facebook-account aanmaakt en later als je akkoord blijft gaan met wijzigingen, ga je akkoord met de voorwaarden van Facebook. Zolang hier niets in staat wat niet kan of mag, is er niets aan de hand en mag Facebook deze voorwaarden stellen. In deze voorwaarden heeft Facebook een licentie opgenomen. In die licentie staat wat Facebook met jouw content mag doen.

“Je verleent ons een niet-exclusieve, overdraagbare, royaltyvrije, wereldwijde licentie om alle IE-inhoud te gebruiken die je plaatst op Facebook of in verband met Facebook (IE-licentie). Deze IE-licentie eindigt wanneer je jouw IE-inhoud of je account verwijdert, tenzij je jouw inhoud hebt gedeeld met anderen en zij de inhoud niet hebben verwijderd.”

Je geeft hiermee niet je auteursrechten weg, maar je geeft Facebook wel een zeer uitgebreide licentie om jouw content, zoals teksten, foto’s en filmpjes, te mogen gebruiken. Facebook mag deze licentie zelfs overdragen aan derden, zonder jou daarvoor om extra toestemming te vragen of om jou daarvoor te betalen. Dat wil zeggen dat Facebook inderdaad foto’s aan derden mag verkopen, zoals aan adverteerders en dat Facebook jouw content mag gebruiken voor eigen promotie.

Facebook houdt hierbij wel rekening met jouw privacyinstellingen, waardoor derden die jij uitgesloten hebt, jouw content niet alsnog te zien krijgen. Maar bedenk wel, dat wanneer een vriend jouw content gecopy-paste heeft en het op zijn openbare timeline heeft geplaatst, de content alsnog openbaar is en Facebook gebruik mag maken van deze content, vanwege de licentie die jouw vriend aan Facebook heeft gegeven.

Portretrecht en andere rechten van derden

Facebook noemt niet expliciet het portretrecht of andere rechten van derden zoals het merkenrecht of eerbiediging van eer en goede naam. Deels is Facebook zelf verantwoordelijk voor het correct omgaan met de content die zij zelf willen gebruiken of aan adverteerders ter beschikking willen stellen. Facebook gaat er verder vanuit dat de plaatser alle rechten heeft om de content op Facebook te mogen plaatsen. Dat wil zeggen dat je afspraken moet maken met modellen, wanneer je fotograaf bent. Of dat je als particulier die net professionele foto’s heeft laten maken, afspraken moet maken met de fotograaf.

Als je de content verwijdert of je account opzegt, stopt de licentie

Dat Facebook heel veel met jouw content mag, wil natuurlijk niet per definitie zeggen dat ze het ook zullen doen. Zolang ze het nog kunnen maken, zullen ze gebruik maken van hun mogelijkheden, maar wanneer er hierdoor teveel gebruikers weglopen of minder gebruik van hun dienst maken, zullen er mee stoppen. Als je de content verwijdert of het account opzegt, houdt ook de licentie op te bestaan. Bedenk echter wel dat wanneer jouw content al door derden gedeeld is, door jouw vrienden bijvoorbeeld, jouw vrienden wel nog aan de voorwaarden gebonden zijn en er dus via hen alsnog een licentie op de content rust.

Hoe kun je je gegevens en auteursrechten beschermen?

Zoals iedereen al zegt: gewoon door niet te delen of door je account op te heffen. Dat is de beste optie. Wil je toch nog graag van Facebook gebruik maken, omdat er nu eenmaal veel vrienden zijn die er gebruik van maken, bedenk dan simpelweg goed wat je wilt delen. Zet alles zoveel mogelijk dicht via de Privacy Basics en deel je content met een zo klein mogelijke groep. Bedenk dat Facebook veel met jouw content mag doen en dat je niet volledig je privacy kunt beschermen. Wil je voorkomen dat mensen per ongeluk jouw updates kunnen delen of dat het meer zichtbaar wordt doordat er iemand getagd wordt? Deel je verhalen dan via meer afschermde apps. Zelfs Facebook’s Whatsapp is dan nog een betere optie.

Moet je je account opheffen?

Als je voorheen akkoord was met de voorwaarden van Facebook, zul je dat nu ook nog zijn. Er is namelijk inhoudelijk nauwelijks iets veranderd. Het advies blijft daarom om altijd goed na te blijven denken wat je online deelt. Of dat nu op Facebook is of ergens anders.

Dit artikel schreef ik eerder voor Frankwatchinig